دام و طیور

برخی از کشورها در سراسر جهان پیش از شیوع این بیماری اقدام به واکسیناسیون طیور می‌کنند. آیا واکسیناسیون برای حیوانات توصیه می‌شود؟

آنچه مسلم است واکسیناسیون علیه آنفلوانزای پرندگان در طیور ابزاری مهم در کنترل برزو بیماری و مرگ و میر پرندگان است. البته ذکر این نکته مهم است، که کشورها باید مناسب‌ترین واکسن را بنا به نوع ویروس شایع شده در منطقه، تزریق کنند. به این تکنیک استراتژی واکسیناسیون می گویند. بطور مثال جمعیت حیوانات که باید واکسینه شوند را تعیین کرده و از کافی بودن آن اطمینان حاصل می‌کنند. نظارت بر تشخیص هرگونه انتقال احتمالی و همچنین نظارت بر تشخیص تغییرات ویروس.

برای پیشگیری و کاهش خطر ابتلا به بیماری آنفولانزای مرغی چه باید کرد؟

بهترین روش سعی بر کنترل ویروس آنفولانزای مرغی است. تمامی افرادی که با پرندگان وحشی و اهلی کار می‌کنند، باید دانش کافی در زمینه امنیت زیستی و ایمنی زیستی را داشته باشند. تمامی فعالان و پرسنل فعال در تولید و پرورش طیور باید آموزش‌های لازم را بدانند و با پروتکل‌ها آشنا باشند. علاوه بر دانستن و رعایت پروتکل‌ها، کارگران مشغول در این صنعت باید از تجهیزات حفاظتی مناسب برای جابه‌جایی پرندگان، از جمله لباس‌های حفاظتی خاص، دستکش و ماشک استفاده کنند. در صورت برخورد با پرنده وحشی یا اهلی مرده، در حال مرگ و یا بیمار از دست زدن به آن به شدت خودداری کنید و بلافاصله این مورد را به دامپزشکی رسمی گزارش دهید.

گزارش موارد مشکوک آنفلوانزای پرندگان به کدام سازمان باید اعلام کنیم؟

اگر مرغ یا سایر پرندگان مشکوک به آنفولانزای پرندگان را مشاهده کردید، باید موارد مشکوک را به شبکه بهداشت و دامپزشکی منطقه خود گزارش دهید.

منبع: آنفولانزای مرغی

در واقع مایکوتوکسین به کلیه سموم تولید شده توسط گونه‌های خاصی از قارچ‌ها اطلاق می‌شود. تا به حال بین 300 تا 400 مورد مایکوتوکسین شناخته شده است. این قارچ‌ها معمولا در محیط گرم و مرطوب رشد می‌کنند. میزان شیوع سموم افلاتوکسینی در خوراک طیور از دیگر انواع سموم بیشتر است. این سم در کنجاله بادام زمینی، کنجاله تخم پنبه، سویا، ذرت، جو، گندم و یولاف پیدا می‌شود. مایکوتوکسین‌ها در خوراک طیور عوارض و مسائل بهداشتی مختلفی را برای طیور ‌و حتی سلامت انسان ایجاد می‌کند. برخی از ضررهای مایکوتوکسین برای طیور به شرح زیر است:

کاهش مصرف خوراک: مایکوتوکسین‌ها تاثیر منفی بر طعم خوراک می‌گذارد، که به همین سبب باعث کاهش مصرف خوراک در طیور می‌شود. کاهش مصرف خوراک برابر با کاهش دریافت مواد مغذی توسط مرغ می‌شود.
عدم تعادل در خوراک: مایکوتوکسین در جذب موادمغذی اختلال ایجاد می‌کند. عدم تعادل در مواد مغذی، باعث عملکرد ضعیف در تغذیه، رشد مرغ و در نتیجه ضریب تبدیل می‌شود.
اختلال در عملکرد رشد: مایکوتوکسین‌ها سرعت رشد طیور را مختل می‌کند، چرا که باعث تداخل در فرآیندهای متابولیکی می‌شود. از طرفی سنتز پروتئین را مهار کرده که در نهایت منجر به کاهش وزن و رشد کندتر می‌گردد.
افت عملکرد سیستم ایمنی بدن: مایکوتوکسین‌ها سیستم ایمنی را تضعیف می‌‌کند. این امر عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی را مستعد کرده و توانایی بدن را برای پاسخ ایمنی موثر کاهش می‌دهد.
بیماری و آسیب اندام‌ها: تاثیرات مایکوتوکسین‌ها روی بدن متفاوت است. بطور مثال اثرات سمی آفلاتوکسین‌ها و اوکراتوکسین‌ها منجر به از کار افتادن اندام‌های بدن می‌شود. آفلاتوکسین‌ها معمولا کبد را هدف قرار داده و منجر به مسمویت کبدی، اختلال عمکرد کبد و پیامدهای بالقوه در دراز مدت می‌شوند. از طرف دیگر، اوکراتوکسین‌ها بر کلیه‌ها تأثیر می‌گذارد و باعث مسمومیت کلیوی می‌شوند.

مضرات مایکوتوکسین بر سلامت طیور

بطور کل سرکوب سیستم ایمنی بدنی یکی از اثرات مهم مایکوتوکسین در پرورش طیور است که منجر به موارد زیر می‌شود:

• افزایش حساسیت به بیماری‌های عفونی
• فعال شدن مجدد عفونت‌های مزمن
• واکنش‌های ثانویه بالقوه
• افزایش مصرف داروها
• ناکارآمدی برنامه‌های واکسیناسیون

اختلالات تولید مثل: زئارالنون از جمله مایکوتوکسین‌ها است که سیستم تولیدمثل طیور را مختل می‌کند. این ماده می‌تواند باعث عدم تعادل هورمونی، کاهش باروری و منجر به اختلالات تولید مثلی مانند کاهش تولید تخم، جوجه ریزی ضعیف و رشد غیرطبیعی اندام‌های تولید مثل شوند.

پیامد اقتصادی مایکوتوکسین در صنعت مرغداری: عوارض ایجاد شده در طیور موجب کاهش نرخ رشد، ضریب تبدیل ضعیف خوراک، افزایش تلفات، کاهش تولید تخم‌مرغ، افزایش حساسیت و بیماری در طیور می‌شود. این موارد نه تنها بر رفاه طیور بلکه بهره‌وری را کاهش و نرخ تلفات را افزایش می‌دهد. به علاوه مدیریت مایکوتوکسین همانند پیشگیری، کنترل، نمونه‌برداری، از دست دادن نیروی کار و هزینه‌های تحقیقاتی می‌شود.

منبع: مضرات مایکوتوکسین در سلامت روده مرغ

توزین یکی از مواردی است که اصولا به طیور استرس وارد می‌کند. با این حال مرغداران همیشه وزن گله را برای بررسی روند رشد اندازه‌گیری می‌کنند. با سیستم توزین خودکار مرغ که از طریق دوربین‌ها پشتیبانی می‌شود، می‌توان اینکار را غیرمستقیم انجام داد. این دوربین‌ها مجهز به حسگرهای حساسی است که می‌توانند، وزن دقیق طیور را بسیار آسان به شما گزارش دهد. اطلاعات پردازش شده، در یک پایگاه داده ذخیره می‌شود. این اطلاعات شامل مواردی از جمله وزن، سلامت و ردیابی یکنواختی وزن گله را شامل می‌شود. از فواید این سیستم خودکار توزین هوشمند در مرغداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• وزن نمونه با سرعت بالا و تعداد بالا (High Speed & Large Sample Size Weighing): دوربین‌های سه بعدی مجهز به ترازو مرغ (3D vision chicken scale cameras) جوجه‌ها را با سرعت و تعداد جامعه آماری بالا وزن می‌کند. با قابلیت وزن کردن جوجه‌ها به‌طور همزمان، مرغداران می‌توانند رشد گله خود را به‌طور دقیق و کارآمد زیر نظر داشته باشند.
• جمع‌آوری داده‌ها به‌طور خودکار: برخلاف سیستم سنتی، این دوربین‌ها را می‌توان به نرم‌افزارهای مدیریت مرغداری متصل کرد. در نتیجه این سیستم یکپارچه نیاز به ثبت دستی سوابق و خطاهای انسانی را از بین برده می‌برد. در واقع با خودکارسازی داده‌ها در زمان مرغداران صرفه جویی، هزینه نیروی کار کاهش و دقت داده‌ها افزایش می‌یابد.
• افزایش بهره‌وری و عملکرد گله: همچنین با کاهش استرس پرندگان در هنگام وزن گیری، سلامت و رفاه طیور افزایش می‌یابد. این مسئله در عملکرد بهتر گله بسیار تاثیرگذار خواهد بود. حفظ سلامت و رفاه طیور برابر با عملکرد بهتر گله و درنتیجه سودآوری بیشتر گله خواهد بود.

منبع:     هوشمندسازی مرغداری با وزن کشی هوشمند 

جوجه راس به دلیل عملکرد مطلوبش، یکی از جوجه‌های محبوب بین مرغداران در کل دنیا است. راس گونه‌های متفاوتی دارد، که در سایت رسمی این شرکت به سه گونه راس 308، راس 708 و راس 308 AP اشاره کرده است. در این ایران از این شرکت با دو نام راس 308 و راس 308 فوق سنگین به فروش می‌رسد. در این مقاله ما به بررسی تمامی گونه‌های موجود می‌پردازیم. در نهایت به این سوال پاسخ خواهیم داد که آیا اصلا راس 308 فوق سنگین توسط کمپانی آویژن معرفی شده است؟!

مشخصات جوجه راس

شرکت آویژن (Aviagen)، شرکتی اسکاتلندی است که در سال 1920 تاسیس شد. این شرکت از سال 1962 با تغییرات اساسی تبدیل به بزرگترین تولیدکننده مرغ در اروپا تبدیل شد. نژاد راس 1 در سال 1987 وارد بازار آمریکا شد و در سال 2004 نژاد اصلاح شده آن با نام راس 708 به بازار معرفی شد.
از نژادهای معروف این برند که در دهه 70 شمسی در ایران گسترش یافت، می‌توان به نژاد 208 و 308 اشاره کرد. چرا که راس یکی از بهترین نژادهای مرغ گوشتی است که با شرایط ایران نیز سازگار است.
بطور کلی مرغ راس در مقایسه با سایر جوجه‌های محلی سفید و سنگین هستند. جوجه راس طی 45 روز به وزن 2 تا 3 کیلوگرم می‌رسد. این در حالی است که جوجه محلی طی دو تا سه ماه طول می‌کشد تا به این وزن برسد.

این نژاد بطور کل دارای سینه پهن، پاهای پهن و اشتهای زیاد است که به آن امکان رشد سریع را می‌دهد. نژاد مرغ گوشتی راس همچنین بین مرغداران خانگی نیز محبوب است.

انواع جوجه گوشتی راس

در حال حاضر در دنیا از انواع نژاد راس می‌توان به راس 708، 308 و AP 308 اشاره کرد. در ادامه ما به بررسی تک تک این نژادها خواهیم پرداخت. تمامی این موارد را هم می‌توان به عنوان مرغ گوشتی و هم به عنوان مرغ مادر (مرغ تخمگذار) استفاده کرد.‌

منبع: جوجه راس به همراه راهنمای دان مصرفی

CV مخفف کلمه Coefficient of variation به معنای ضریب تغییرات است. در واقع CV میزان انحراف از استاندارد گله (Standard Deviation) بر میانگین وزن گله (BW) (یا مقادیر پراکندگی در اطراف میانگین وزن استاندارد گله) است. انحراف معیار (Standard Deviation) سنجشی است که نشان می‌دهد چه مقدار مقادیر مجموعه‌ی داده‌ها از میانگین منحرف شده‌اند. بدست آوردن انحراف از معیار به روش دستی کمی پیچیده است،با اینحال شما می‌توانید طریقه محاسبه انحراف از معیار را در سایت ویکی‌پدیا مطالعه فرمایید. اما طریقه محاسبه انحراف از معیار در اکسل بسیار ساده است، تنها کافی است از تابع STDEV برای مقادیر خود استفاده کنید.

عدد استاندارد انحراف از معیار گله‌ی مرغ گوشتی با متوسط وزن 2550 گرم، حول و هوش 250 گرم است. در نتیجه ضریب تغییرات آن 9?80 درصد می‌شود. در نهایت فرمول ضریب تغییرات CV برابر است با:

100 * (متوسط وزن گله / انحراف از استاندارد) = CV%

هرچه عدد CV بزرگتر باشد، یعنی تنوع وزن در گله بیشتر، و هرچه این عدد کمتر باشد، یعنی گله رشد یکدست‌تری داشته است. برای دستیابی به متوسط وزن گله، به صورت تصادفی 10 درصد گله را تک به تک وزن می‌کنند. پس از آن میانگین وزن گله را محاسبه می‌کنند. در نهایت ما ویدیو روش محاسبه انحراف از معیار (SD) و ضریب تغییرات (CV) را به طریق دستی برای شما قرار داده‌ایم.

منبع: محاسبات طیور